کد مطلب:47417 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:27

گنجینه پرسمان » قرآن

چرا در قرآن كريم آمده است ثُمَّ رَدَدْنَـَهُ أَسْفَلَ سَـَفِلِين؟ و در اين خصوص چه بايد كرد؟

خداوند متعال در آية قبل ميفرمايد: لَقَدْ خَلَقْنَا الاْ ?ًِنسَـَنَ فِيَّ أَحْسَنِ تَقْوِيم;(تين،4)، كه ما انسان را در بهترين صورت و نظام آفريدهايم. از اين آيه استفاده ميشود كه خداوند، انسان را از هر نظر موزون و شايسته آفريد، هم از نظر جسمي، و هم از نظر روحي و عقلي، چرا كه هرگونه استعدادي را در وجود او قرار داده، و او را براي پيمودن راه صعود آماده ساخته است; و با اين كه انسان، از نظر جسمي كوچك است، اما استعدادهاي بزرگي را در او جاي داده است، و آن قدر شايستگيها به او بخشيده كه لايق تكريم از سوي خداوند شده است، وَ لَقَدْ كَرَّمْنَا بَنِيَّ ءَادَم;(اسرأ،70)، ما فرزندان آدم را كرامت و عظمت بخشيديم.

اما همين انسان با تمام اين امتيازات اگر از مسير حق منحرف گردد; چنان سقوط ميكند كه به اسفل سافلين كشيده ميشود; لذا، در آية بعد ميفرمايد: سپس ما او را به پايينترين مراحل باز گردانديم. آري، انساني كه آن همه عظمت و استعداد دارد، و از آن استفاده نكند، و در طريق فساد به كار اندازد، بزرگترين مفسده را ميآفريند; و طبيعي است كه به اسفل سافلين كشيده شود.

بنابراين، سقوط به اسفل سافلين با اراده و اختيار خود او است. و وقتي انسان خودش با ارادة خود، چنين سقوطي را انتخاب كرد، خداوند متعال نيز رحمت و هدايتش را از آن بنده بر ميدارد، و حتي چنين انسانهايي را به خاطر سرپيچي از فرمانهايش مورد مجازات و عذاب قرار ميدهد.

براي اين كه انسان به چنين سقوطي كشيده نشود شايسته است:

1. خداشناس باشد، تا در مسير او باقي بماند.

2. خودشناس باشد، تا مقام و عظمت خود را از دست ندهد و سقوط نكند.

3. دل خود را با ياد خداوند آرام كند. أَلاَبِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَغنُّ الْقُلُوب;(رعد،28)، آگاه باش كه با ياد خدا دلها آرامش مييابد.

و در يك جمله بر ايمان و عمل صالح التزام دائمي داشته باشد.(ر.ك: تفسير نمونه، آيت الله مكارم شيرازي و ديگران، ج 27، ص 138ـ145، دارالكتب الاسلاميه / ترجمه الميزان، علامه طباطبائي;، ج 17، ص 18، مؤسسة اعلمي / مجموعة آثار شهيد مرتضي مطهري;، ج 2، ص 99ـ106، انتشارات صدرا.)